یکشنبه ۲۵ آذر ۱۴۰۳ |۱۳ جمادی‌الثانی ۱۴۴۶ | Dec 15, 2024
خدا

حوزه/ نشست علمی «رابطه عقیده به خدا و تکلیف در آیین هندو و اسلام» به همت پژوهشگاه بین المللی المصطفی و با حضور جمعی از طلاب، اساتید و دانش پژوهان مجتمع آموزش عالی امام خمینی(ره) قم برگزار شد.

به گزارش خبرگزاری «حوزه»، حجت الاسلام والمسلمین غلامرضا مهدوی، رئیس مرکز امور طلاب و خانواده‌های جامعه المصطفی در این نشست علمی، ضمن ارائه ضرورت های پرداختن به این مباحث، تصریح کرد: با توجه به قدرت یابی جریانات فکری متعدد در میان کسانی که متدین به دین هستند، ضرورت طرح این مباحث را دو چندان نموده است.

این پژوهشگر حوزوی با بیان این که جریان های فکری جدید اعتقاد و ایمان قلبی را کافی دانسته، بر این باورند که نمی توان به عمل افراد استناد کرده و آنها را به خوب و یا بد بودن توصیف نمود، ابراز داشت: جریان های مذکور با تمسک یه این مولفه تلاش می کنند انسان را از بعد قضاوت دور نگه دارند.

 وی با اشاره به این که حرکت های مذکور به صورت حرکتی فرهنگی در دنیا دنبال می گردد، اذعان داشت: روشنفکران غربی قصد دارند، با توسعه این نظریه، مرز میان ادیان را شکسته و بگویند هرکس هر دین و آئینی دارد، با یکدیگر تفاوتی ندارند.

حجت الاسلام والمسلمین مهدوی، مکتب مورد نظر غربی ها را فراتر از پرورالیسم دینی مطرح  و خاطرنشان کرد: این تفکرات به نوعی از برداشت ملاک های دینی و اعتقادی تمسک جسته، آن را در پیشبرد اهداف خود موثر می دانند.

وی، حرکت آئین هندو به سمت جهانی شدن را از شاخصه های این دین عنوان کرد و ابراز داشت: بحث اصلاح دینی در آئین هندو از اواخر قرن 18 و اوایل قرن 19 با شکل گیری جنبش هایی شروع شد؛ تا بخش هایی از آئین هندو را که با جهان امروز سازگار نیست، حذف یا توجیه نموده، بخش های جهانی را پررنگ تر نمایند.

این استاد حوزه با اشاره به این که اصلاحات صورت گرفته برای پیشگیری از انشعاب بوده، نوعی رفورم مذهبی در آئین هندو در حال شکل گیری است، خاطرنشان کرد: این آئین در حرکت جهانی سازی، سعی می کند تا در مسائلی چون حقوق بشر و عدالت که ناسازگاری به چشم می خورد را حذف نموده، مسائل همسو را برجسته تر کند.

وی در ادامه به ایمان به خدا و رابطه آن با عمل و تکلیف در اسلام اشاره نمود و اذعان داشت: بر اساس نگرش های نو ظهور جهان کنونی، مهم عمل خوب آدمی است و نباید نسبت به ایمان فرد، کند و کاو  نمود.

حجت الاسلام والمسلمین مهدوی با تاکید بر این که بر اساس آیات قرآن؛ روایات و سیره اهل بیت(علیهم السلام)؛ ایمان به خدا قطعاً مقدم بر عمل است و هیچ عملی بدون آن قابل قبول نیست، خاطرنشان کرد: در آموزه های دینی، حسن فاعلی و حسن فعلی باید در کنار یکدیگر قرار گرفته، به نحوی مکمل یکدیگر محسوب شوند.

رئیس مرکز امور طلاب و خانواده‌های جامعه المصطفی با بیان این که در دیدگاه اسلام، جایگاه ارزشی عقیده، امتیاز دهی به عمل است، ابراز  داشت: جایگاه عقیده در مقابل عمل همچون رابطه صفر با عدد است؛ اگر این صفر در جای مناسبی قرار نگیرد، تأثیری بر عدد نخواهد داشت. این عدد است که به صفر ارزش می دهد و اگر این عدد نباشد، این صفرها هیچ ارزشی نخواهند داشت.

حجت الاسلام  والمسلمین مهدوی یادآور شد: در دین مبین اسلام، اعمال آدمی زمانی روشنایی بخش خواهند بود، که به یک منبعی متصل شوند؛ یعنی از بعد ارزشی، عمل بدون ایمان، هیچ ارزشی ندارد و اسلام، ایمان و اعتقاد به خدا را به عنوان ارزش دهنده اعمال ذکر نموده، اگر این مولفه مورد غفلت قرار گیرد، عمل آدمی هر اندازه هم باشد، هیچ ارزشی نخواهد داشت.

رئیس مرکز امور طلاب و خانواده‌های جامعه المصطفی تأکید کرد: در آئین هندو که عملگراست؛ عمل به خودی خود ارزشمند بوده، شناسنامه آئین هندو تلقی می گردد.

این استاد جامعه المصطفی با بیان این که از بعد ارزشی اسلام، علی رغم مقدم بودن، عقیده به خدا بر عمل، این مهم کافی نیست، تصریح کرد: در متون روایی به اندازه ای که عمل پررنگ دیده شده و تکرار گشته، از نظر کمی قابل مقایسه با عقیده نیست.

وی افزود: همان گونه که در هندو عمل به عنوان شناسنامه پیرو آئین هندو به شمار می رود؛ در دین مبین اسلام نیز، شناسنامه معرفی مسلمان، عمل و تکلیف اوست؛ با این تفاوت که ارزش این عمل به عقیده شخص بستگی دارد.

حجت الاسلام والمسلمین مهدوی با اشاره به این که  عقیده و تکلیف در اسلام رابطه ای مستقیم با هم دارند، افزود: از بعد ارزشی، اعتقادات بر عمل مقدم بوده، بدون عقیده عمل ارزشمند نیست و از طرفی دیگر، عمل معرف عقیده فرد می باشد.

وی به آیاتی از قران کریم اشاره نمود و اظهار داشت: عدم همخوانی و تفاوت عمل انسان با عقیده و آنچه بر زبان می آورد، گناه بزرگی است که در آموزه های اسلامی مورد نکوهش قرار گرفته است.

سخنران این نشست علمی،  عمل را نشان دهنده عقیده آدمی توصیف نمود و اذعان داشت: توجه به عمل و افعال آدمی، تنها راه ارزیابی دیدگاه ها و نظرات یک فرد، به شمار می رود.

دکتر سید محمد روحانی نیز در ابتدای این نشست، ضمن ارائه مباحثی پیرامون آئین هندو، تصریح کرد: مطابق دیدگاه درون دینی مکاتب خداباور هندو، وجود خدایان مختلف و کوچک و بزگ که در بسیاری از بخش های متون مقدس این آئین در مورد انها افسانه سرایی می شود، در حقیقت همه آنها نام ها، اوصاف و وجوه مختلف خدای واحد حقیقی یا برهمن معرفی شده اند.

وی افزود: بزرگان هندو تإکید دارند که هندو، آئین چندگانه پرستی نیست و از طرفی نظریه تکامل ادیان نیز در یگانه پرستی هندو نقشی ندارد.

عضو هیات علمی دانشگاه ادیان و مذاهب در ادامه به مفهوم تکلیف در آئین هندو اشاره نمود و ابراز داشت: تکالیف و احکام هندو تحت عنوان «دهرمه» شناخته شده، این اصطلاح مجموعه پیچیده ای از معانی مانند؛ دین، قانون، معیار، اخلاقیا، عدالت و راستی را در بر دارد.

وی یاداور شد: دهرمه مبین پذیرفته شده ای است که در آن رابطه فرد را با دیگر انسان ها یا دیگر موجودات، اعم از حیوانات یا موجودات متعالی را در بر می گیرد.

روحانی  با بیان این که اهمیت دهرمه با قواعد اخلاقی در آئین هندو، به جایگاه و اهمیت مفهوم عالی تری به نام ریته مربوط می شود، ابراز داشت: یکی از معتبرترین متون وده ای از ریته به عنوان اصل نظام کیهانی که تضمین کننده هماهنگی و انسجام نظام طبیعت است، نام برده است.

وی به رویکردهای سه گانه اهمیت عمل به تکالیف دینی در آئین هندو اشاره نمود و ابراز داشت: طریق عمل، معرفت و عشق از مهمترین رویکردهای عمل به تکالیف دینی در آئین هندو است.

عضو هیات علمی دانشگاه ادیان و مذاهب با بیان این که مکاتب تکلیف گرای آئین هندو به دو گروه اصلی تقسیم می شوند، خاطرنشان کرد: بر اساس دیدگاه نخست؛ عمل به تکالیف مندرج درمتون مقدس تنها به خاطر تاثیرات ذاتی خود عمل است، نه جلب رضایت خدا و یا موجود برتر.

وی افزود: در باور نیایه به عنوان دومین مکتب تکلیف گرا در آئین هندو، عمل به تکالیف دینی مندرج در این متون، باید به نیت جلب رضایت خدا باشد.

ارسال نظر

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha